Mowa zależna, czyli opowiadanie o czyjejś wypowiedzi czy rozmowie podlega tzw. następstwu czasów. Oznacza to, iż - relacjonując czyjeś słowa – cofamy o jeden czas, w stosunku do czasu w jakim zostało wypowiedziane zdanie początkowe.
Następstwo czasów podlega następującym zasadom:
Np: “John works too hard” Tina said.
Tina said that John worked too hard.
Works – worked. Wszystkie czasowniki z pierwszej kolumny, w mowie zależnej zmienią się w te z kolumny drugiej.
Np: “He went to school” Jane said.
Jane said that he had gone to school.
Went – had gone. Wszystkie czasowniki z drugiej kolumnie, w mowie zależnej przechodzą w had + czasownik z trzeciej kolumny.
Np: “I will come soon” Peter told Anna.
Peter told Anna that he would come soon.
Will – would. Czasownik “will” w mowie zależnej przechodzi zawsze w “would”.
Np: “I’m going to see John” Maria said.
Maria said that she was going to see John.
Tak samo jak w czasie teraźniejszym prostym, “to be” w czasie Present Continuous przechodzi w “was/were” w Past Continuous.
Np.: „I have done it” Peter announced.
Peter announced that he had done it.
“Zmianie” podlegają też niektóre zwroty w zdaniach, na co dzień określające ramy czasowe. I tak:
„Today” w mowie zależnej zmieni się w „that day”.
„Yesterday” w „the day before’.
“Tomorrow” w “the next day”
“This” w “that”
Podsumowując, wszystkie teraźniejsze czasy proste przechodzą w proste czasy przeszłe, teraźniejsze ciągłe w ciągłe przeszłe. Czas przeszły prosty przechodzi w czas zaprzeszły, tak samo czasy perfect.
Jak niemalże każda reguła, następstwo czasów ma swój wyjątek. Kiedy mówimy o stałych prawidłowościach, prawach biologicznych, fizycznych i innych rzeczach, które nie podlegają zmianie, nie następuje wtedy następstwo czasów.
Np.: „The Earth is round” the teacher told the student. “Ziemia jest okrągła” powiedział uczniom nauczyciel.
The teacher told the students that the Earth is round. Nauczyciel powiedział uczniom, że Ziemia jest okrągła.
W mowie zależnej (reported speech) czasowniki często przesuwają się o jeden czas wstecz (tzw. backshifting), gdy czasownik wprowadzający jest w czasie przeszłym. Poniższa tabela przedstawia najczęstsze zmiany.
Direct | Reported |
---|---|
Present Simple | Past Simple |
Present Continuous | Past Continuous |
Present Perfect | Past Perfect |
Present Perfect Continuous | Past Perfect Continuous |
Past Simple | Past Perfect |
Past Continuous | Past Perfect Continuous |
Will | Would |
Can | Could |
May | Might |
Must | Had to |
Znajomość następstwa czasów w mowie zależnej jest kluczowa dla poprawnego przekazywania informacji. Dzięki tabeli i przykładom łatwiej zapamiętać, jakie zmiany stosować w konkretnych sytuacjach.
She said, “I work every day.”
→ She said she ____ every day.
He said, “I am writing a letter.”
→ He said he ____ a letter.
They said, “We have seen that movie.”
→ They said they ____ that movie.
I said, “I have been waiting here.”
→ I said I ____ waiting there.
She said, “I went to Paris.”
→ She said she ____ to Paris.
Tom said, “I was reading yesterday.”
→ Tom said he ____ yesterday.
He said, “I will come tomorrow.”
→ He said he ____ come the next day.
She said, “I can swim.”
→ She said she ____ swim.
He said, “I may help you.”
→ He said he ____ help me.
They said, “I must finish the work.”
→ They said they ____ finish the work.