Tryb rozkazujący występuje jedynie dla drugiej osoby liczby pojedynczej i mnogiej, gdzie jednej lub wielu osobom udzielamy rozkazu lub polecenia. Dla obu liczb wyrażamy go podstawową i nieodmienioną formą czasownika.
Np.: Go! – idź!, idźcie!
Drive! – jedź!, jedźcie!
Jeśli chcemy powiedzieć komuś aby czegoś nie robił, przed czasownikiem stawiamy słowo „don’t”.
Np.: Don’t eat that! – Nie jedz/jedzcie tego!
Don’t go there! – Nie idź/idźcie tam!
Kiedy chcemy aby rozkaz przybrał bardziej grzeczną formę możemy dodać na końcu zdania słowo „please”.
Np.: Turn the radio off, please – wyłącz, wyłącznie proszę radio
Don’t shut the door, please – nie zamykaj, zamykajcie drzwi proszę
Tryb rozkazujący to forma czasownika służąca do wyrażania poleceń, instrukcji, próśb i zakazów. W angielskim pomijamy zaimek you i używamy podstawowej formy czasownika. Dla tonu uprzejmego stosuje się różne formy grzecznościowe.
Tryb | Angielski | Polski |
---|---|---|
Bezpośredni | Open the door. | Otwórz drzwi. |
Prośba uprzejma | Could you open the door? | Czy mógłbyś otworzyć drzwi? |
Prośba formalna | Would you mind opening the door? | Czy miałbyś nic przeciwko otwarciu drzwi? |
Zakaz | Don't use your phone. | Nie używaj telefonu. |
Uwaga | Please mind the gap. | Proszę uważaj na przerwę. |
Ostrzeżenie | Be careful when handling chemicals. | Bądź ostrożny przy obsłudze chemikaliów. |
Zachęta | Feel free to contact me if you have any questions. | Proszę śmiało się ze mną kontaktować w razie pytań. |
Zachęta | Don't hesitate to ask for help. | Nie wahaj się prosić o pomoc. |
Przypomnienie | Do remember to sign the document. | Pamiętaj, żeby podpisać dokument. |
Uprzejme polecenie | Kindly review the attached file. | Uprzejmie proszę o przejrzenie załączonego pliku. |
Uprzejme przypomnienie | Please ensure that all fields are completed. | Proszę upewnić się, że wszystkie pola są wypełnione. |
Instrukcja techniczna | Shut down the system after use. | Wyłącz system po użyciu. |
Nota | Please note that the office will be closed tomorrow. | Proszę zanotować, że biuro będzie zamknięte jutro. |
Tryb rozkazujący posiada wiele wariantów – od surowych poleceń po uprzejme prośby. Wybór odpowiedniej formy zależy od relacji z odbiorcą i stopnia formalności.
Które zdanie to surowe polecenie?
Która forma to uprzejma prośba z użyciem Could you?
Please ____ the gap. (uważaj)
Would you mind ____ the window? (otworzyć)
Które zdania to negatywne formy rozkazujące?
Które zdanie to instrukcja, a nie prośba?
Przetłumacz na angielski: „Otwórz plik.”
Przetłumacz na angielski: „Czy mógłbyś wysłać wiadomość?” (zwykła, codzienna prośba, nie nadmiernie formalna)
Które zdania wyrażają uprzejmą prośbę, a nie surowe polecenie?
Które zdania używają mind w trybie rozkazującym?
Która forma to poprawny zakaz?
__ review the attached file. (uprzejmie)
Która forma używa skrótu negatywnego trybu rozkazującego?
_____ kindly review the attached document?
Don't ____ your keys. (zapomnij)